نوع مقاله : مقاله علمی - ترویجی

نویسنده

مربی پژوهشی، بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران

چکیده

از بیماری­های مهم و اقتصادی سیب­زمینی می­توان پژمردگی باکتریایی، پوسیدگی نرم و ساق‌سیاه و برخی بیماری­های قارچی مانند ریزوکتونیا و فوزاریوم را نام برد. بیماری­های مذکور دارای گسترش جهانی و در آفریقا، آسیا، استرالیا، اروپا،آمریکای شمالی، آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی شیوع دارد. این بیماری­ها در شرایط مختلف آب و هوایی  در مزارع سیب­زمینی و نیز در غده­های انبارشده سیب­زمینی سبب کاهش کمیت و کیفیت غده­ها شده و هرساله خسارت زیادی به این محصول مهم و استراتژیک وارد می‌سازند.  با توجه به بذرزاد و خاکزاد بودن پاتوژن­های مذکور، مبارزه شیمیایی با آن‌ها دشوار و تقریباَ غیر ممکن است. بنابراین پیدا کردن راهی که بتواند بدون آلودگی محیط­ زیست و بر هم زدن اکوسیستم بیماری را کنترل نماید، ضروری به‌نظر می­رسد. در تحقیقات زیادی که روی ماده سالیسیلیک اسید انجام شده ­است، القای مقاومت سیستمیک به‌وسیله استفاده خارجی از این ماده روی گیاه سیب‌زمینی در مقابل بیماری­های مدکور بررسی شده ­است. در این مقاله، تحقیقات انجام‌شده در کاربرد سالیسیلیک اسید با نتایج کاربردی آن بر روی بیماری­های مهم سیب­زمینی آورده شده ­است که امید است با به‌کارگیری این روش­ها، ضمن کاهش مصرف سموم با افزایش مقاومت به این بیماری­ها از هدر رفت آب هم کاسته شود.

کلیدواژه‌ها

1-  باقری، ع. و تقوی، س. م. 1379. بررسی خصوصیات جدایه­های عامل پژمردگی باکتریایی سیب­زمینی و گوجه فرنگی در استان فارس و ارزیابی مقاومت تعدادی از ارقام سیب­زمینی و گوجه­فرنگی نسبت به آنها. بیماری­های گیاهی.36 :233-244.
2-   شکرائیان، م.ر.، سلیمانی پری، م.ج. و باقری، ع. 1386. بررسی امکان القای مقاومت میزبانی در سیب­زمینی در مقابل بیماری ساق سیاه با استفاده از سالیسیلیک اسید در منطقه همدان. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه بوعلی سینا همدان.104 صفحه.
3-  حمیدی، ر.،صدقی، م.،تقوی، د. وسفالیان، ا .1393. تأثیرمحلول پاشیسالسیلیک اسیدواکسینبرعملکردوصفاتمورفولوژیکی سهرقمسیب­زمینی(Solanum tuberosum L.) ". پژوهشدرگیاهانزراعی" جلد2،شماره 1: 64-76.
4-  عمارلو، ا. و مشایخی، ک. 1392.بررسی اثر سالیسیلیک اسید بر روی برخی از صفات پس از برداشت غده های سیب زمینی. دومین همایش ملی علوم و صنایع غذایی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان.
5. Czajkowski , R., van der Wolf, J.M., Krolicka, A., Ozymko, Z., Narajczyk, M., Kaczynska, N., and Lojkowska, E. 2015. Salicylic acid can reduce infection symptoms caused by Dickeya solani in tissue culture grown potato (Solanum tuberosum L.) plants. Eur J Plant Pathol .141:545–558.
6. Elphinstone, J.G. 2005. The current bacterial wilt situation: A global view. Pp.9-28.In:C. Allen P. Prior and Hayward A.C(Eds.). Bacterial wilt disease and the Ralstonia solanacearum species complex. APS Press,MN, USA.
7. Faize, F. and  Faize, M. 2018.Functional Analogues of Salicylic Acid and Their Use in Crop Protection.Agronomy 2018, 8(1), 5.
8. Flody, J. 2007. New pest Response Guidelines: Ralstonia solanacearum race 3 biovar 2.USDA-APHIS-PPQ, Emergency and Domestic Programs, Riverda Ie,MD. http://www.aphis.usda.gov/ import_export/plants/manuals/index.shtml .
9. Hadi, M. R. and Balali, G. R. 2010 The effect of salicylic acid on the reduction of Rizoctonia solani damage in potato. American-Eurasian Journal Agricultural and Environmental Sciences 7(4): 492-496.
10. Hadi, M. R., Balali, G. R. and Taheri, R. 2008.The effect of Salicylic acid on the reduction of Rizoctonia solani damage in potato. In: Proceedings of the 1st National Seminar of potato, Ardabil, Iran (in Persian).
11. Jellis, S. (1992) Multiple resistance to diseases and pests in potatoes. Euphytica 63: 51-58.
12. Jendoubi, W., Harbaoui, K. and   Hamada, W. 2015. Salicylic acid-induced resistance against Fusarium oxysporumf.s.pradicis lycopercisi in hydroponic grown tomato plants. Journal  of New Sciences Volume 21(5). Published September.
13.Silvia Sánchez-Rojo & Humberto A. López-Delgado & Martha E. Mora-Herrera & Humberto I. Almeyda-León & Hilda Araceli Zavaleta-Mancera & David Espinosa-Victoria.2011. Salicylic Acid Protects Potato Plants-from Phytoplasma-associated Stress and Improves Tuber Photosynthate Assimilation.  American Journal of Potato Research. 88(2):175-183 .