نوع مقاله : مقاله علمی - ترویجی

نویسنده

بخش گیاه پزشکی/ مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی /همدان/ ایران

چکیده

استفاده از کودسبز برخی گیاهانی که عملاً قدرت کنترل علف‌های هرز را دارند و اصطلاحاً به گیاهان دگرآسیب معروفند جهت کنترل علف­های هرز محصولات مختلف به اثبات رسیده است. با این هدف طی آزمایشی مزرعه­ای در سال زراعی 92-1391 سه گیاه با خاصیت دگرآسیبی بر علف­های هرز شامل: کلزا، ماشک­گل­خوشه­ای و چاودار به‌عنوان کود سبز، قبل از کشت سیب­زمینی به‌تنهایی و به‌صورت ترکیب دوتایی و سه‌تایی به همراه شاهد (بدون کود سبز) کشت شدند. این گیاهان در پاییز کشت و در بهار سال بعد به‌صورت شخم حفاظتی با خاک مخلوط شدند، سپس زمین توسط دستگاه خاک ورز سیکلوتیلر آماده شد و سپس سیب­زمینی جهت بررسی اثر این گیاهان در کنترل علف­های هرز کشت شد.نتایج نشان داد تراکم و وزن خشک علف­های هرز با کاربرد کود ­سبز کاهش قابل ملاحظه‌ای نشان داد. بیشترین کنترل علف­هرز مربوط به استفاده از گیاه چاودار به‌تنهایی، چاودار با کلزا و چاودار، کلزا و ماشک مخلوط بود که نسبت به شاهد بدون استفاده از کود سبز وزن خشک علف­هرز را به ترتیب 82،81 و 78 درصد کاهش داند. عملکرد محصول نیز در این تیمارها نسبت به کرت شاهد بدون استفاده از کود سبز حدود 70 درصد افزایش داشت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از این آزمایش می­توان توصیه نمود در مزارعی که امکانات وجود دارد اگر در پاییز قبل از کشت سیب‌زمینی بتوانند از کشت کود سبز به‌کاربرده شده در این آزمایش که قابلیت دگرآسیبی بر علف‌های هرز را دارند استفاده نمایند و در بهار آن را با شخم زیر خاک کنند می‌توانند در مزارع سیب‌زمینی بدون استفاده از علف­کش یا سایر روش­های کنترل علف‌هرز، کمترین میزان آلودگی به علف‌های هرز را داشته و درمجموع سبب پایین آمدن هزینه­ها شده در ضمن کودهای سبز با بهبود حاصلخیزی خاک سبب افزایش عملکرد سیب­زمینی نیز خواهند شد.

کلیدواژه‌ها

1. جاهدی، آ. 1385. کنترل آللوپاتیک علف­های­هرز در زراعت سیب­زمینی. فصلنامه علمی پژوهشی یافته­های نوین کشاورزی، سال اول شماره 1 صفحه 15-1
2. حسن­نژاد، س.، علیزاده، ح.م. 1384. چاودار زمستانه(Secale cereal) گزینه‌ای مناسب در مدیریت علف‌های­هرز محصولات بهاره. مجموعه مقالات اولین همایش علوم علف­های­هرز ایران.
3. منعم، ر.، آقا علیخانی، م.، صادقی پور، ا.، ملکی، ج. و محبی، ح. ر. 1386. ارزیابی توان دگرآسیبی زیست‌توده جو در کنترل علف­های هرز پهن­برگ ماش. مجموعه مقالات دومین همایش علم علف­های هرز ایران. 2: 256-251.
4. میقانی، ف. 1382. آللوپاتی، از مفهوم تا کاربرد. انتشارات پرتو واقعه، 256 صفحه.